Skip to main content

„Jogasutry, Jogabhaszja – Klasyczna joga indyjska” Leon Cyboran

jogasutry

W tym roku ukazało się nakładem wydawnictwa PWN drugie wydanie książki „Jogasutry, Jogabhaszja – Klasyczna joga indyjska” Leona Cyborana. Przyznaję, że jest to dla mnie ogromną radością, tym bardziej że jej pierwsze wydanie z 1986 roku stało się już  trudno dostępne. W moim przekonaniu jest to pozycja absolutnie obowiązkowa dla każdego, kto poważnie chce podążać ścieżką jogi.

Dzieło to jest podsumowaniem wieloletniej pracy wybitnego polskiego indologa,  który z niezwykłym kunsztem dokonał chyba najbardziej znanego w Polsce tłumaczenia klasycznego tekstu jogi – Jogasutr Patańdżalego. Warto podkreślić, że jest to praca o tyle oryginalna, że nie jest tłumaczeniem pośrednim z języka angielskiego, jak to się zdarza w przypadku tego typu tekstów, ale bezpośrednim.

Autor z niezwykłą wnikliwością poddał analizie nader trudną terminologię filozoficznego języka sutr i przełożył ją na polski w sposób spójny i precyzyjny. Tłumacz starał się jak najpełniej oddać oryginalny charakter tekstu, co ujawnia się w dwustopniowym przekładzie. Najpierw znajdujemy sutryczny w swym charakterze przekład dosłowny, następnie rozszerzony, bliższy językowi polskiemu, zawierający odniesienia do oryginału oraz uzupełnienia i wersje alternatywne związane z pewną zmiennością tekstu. Dalej do każdej sutry dołączony jest komentarz Jogabhaszja przypisywany Wjasie, a datowany na VII-IX wiek, będący najstarszym znanym objaśnieniem sutr. Na końcu umieszczony został fragment nieukończonego przez autora tłumaczenia Wiwarany – komentarza do Jogasutr autorstwa Śankary, jednego z największych filozofów hinduskich. Ich lektura jest niezwykle cenna dla zrozumienia wykładu Patańdżalego i uchwycenia istoty kultywowanej przez wieki ścieżki jogi.

Leon Cyboran poświęcił swoje życie zgłębianiu sutr, podróżując w tym celu do Indii i poszukując wiedzy u źródeł. Klasyczna Joga Indyjska zawiera również jego kluczowe prace poświęcone analizie i interpretacji ścieżki jogi wyłożonej w sutrach: „Filozofia jogi. Próba nowej interpretacji” z 1973 roku i „Joga klasyczna. Filozofia i praktyka z 1976.
W pracach tych znajdziecie dogłębną i oryginalną interpretację filozofii i praktyki jogi, osadzoną w szerokim kontekście, obejmującym tło historyczne, różnorodne nurty myśli indyjskiej oraz uwarunkowania etyczno-społeczne kultury indyjskiej. Autor komentuje również różne aspekty praktyki jogi na Zachodzie.

Choć trzeba przyznać, że jest to lektura wymagająca, pisana językiem naukowym, bez wątpienia warto się w nią zagłębić. Same sutry i komentarze również mogą sprawić początkowo  trudność czytelnikowi. Oprócz konieczności opanowania specyficznej terminologii, co wymaga wytrwałości, zrozumienie ich następuje dzięki przekazowi otrzymywanemu od nauczyciela oraz połączonej z nim praktyce jogi.