Skip to main content

Ishvara to wyjątkowy purusha, który jest nietknięty przez przeszkody, działania, skutki oraz pozostałości

Autor: 24 listopada 2025Jogasutry
świadomość transcendentalna

1.24 Klesha karma vipaka ashayaih aparamristah purusha-vishesha ishvara

Sutra dotyczy natury Ishvary – najwyższej Istoty, którą Patańdżali identyfikuje jako szczególnego (vishesha) purushę, czyli świadomość transcendentalną.

Tłumaczenie:

  • Klesha – przeszkody, cierpienia (np. niewiedza, egoizm, przywiązanie),
  • Karma – działania, które przynoszą konsekwencje,
  • Vipaka – dojrzewanie karmy, czyli skutki działań,
  • Ashayaih – ślady lub pozostałości po działaniach,
  • Aparamristah – nietknięty, nie dotknięty,
  • Purusha-vishesha – szczególna świadomość, wyjątkowy duch,
  • Ishvara – Najwyższa Istota, Bóg.

Pełne tłumaczenie:

„Ishvara (świadomość transcendentalna) to wyjątkowy purusha, który jest nietknięty przez klesha (przeszkody), karmę (działania), vipaka (skutki) oraz ashayaih (pozostałości).”

Interpretacja:

Patańdżali przedstawia Ishvarę jako unikalną formę świadomości, która różni się od indywidualnych dusz (purusha) tym, że nie jest związana z cyklem cierpień, karmy i jej konsekwencji. Ishvara nie doświadcza skutków działań ani przeszkód, które zakłócają czystość świadomości jednostki. Ta boska świadomość trancendentalna istnieje poza wszelkimi ograniczeniami, co czyni ją idealnym obiektem oddania i inspiracji dla jogina.

  1. Klesha (przeszkody, cierpienia)
    Przeszkody te obejmują pięć głównych cierpień opisanych przez Patańjalego: niewiedza (avidya), egoizm (asmita), przywiązanie (raga), niechęć (dvesha) oraz lęk przed śmiercią (abhinivesha). Ishvara jest całkowicie wolny od tych ograniczeń, co odróżnia go od jednostkowej duszy, która zwykle jest nimi obarczona.
  2. Karma (działania i ich konsekwencje)
    Karma oznacza działania, które mają wpływ na przyszłe doświadczenia. Ishvara jednak pozostaje poza cyklem przyczyn i skutków, co oznacza, że nie jest ograniczony przez skutki własnych działań ani przez żadne ślady po przeszłych doświadczeniach. Ishvara jest całkowicie wolny od wpływów karmicznych.
  3. Vipaka (dojrzałość karmy)
    Vipaka oznacza dojrzewanie karmy, czyli manifestację skutków przeszłych działań. Podczas gdy inne byty muszą przechodzić przez cykl doświadczania skutków karmy, Ishvara pozostaje całkowicie wolny od tego procesu. Nie ma przywiązania do przeszłych ani przyszłych działań.
  4. Ashaya (pozostałości)
    Ashaya to pozostałości lub ślady karmy przechowywane w świadomości. Ishvara nie ma żadnych pozostałości czy wzorców wynikających z przeszłych działań. Jego świadomość jest czysta i wolna od wszelkich uwarunkowań, przez co może być ideałem dla praktykujących jogę, którzy aspirują do tego samego stanu wewnętrznej wolności.

Głębsze znaczenie:

Sutra ta podkreśla, że Ishvara jest świadomością transcendentalną, istniejącą ponad wszelkimi cierpieniami, pragnieniami i konsekwencjami działań. Jest to symbol doskonałej wolności i czystości świadomości, którą jogin może osiągnąć poprzez zaawansowaną praktykę. Ishvara jest uważany za najwyższy wzór do naśladowania w dążeniu do stanu świadomości, który nie jest dotknięty karmą i cierpieniem.

Zastosowanie w praktyce jogi:

Dla praktykujących jogę Ishvara jest źródłem inspiracji i obiektem oddania, który może wspierać w praktyce osiągania stanu wolności od karmy i cierpień. Praktykowanie z intencją naśladowania cech Ishvary – takich jak czystość, spokój i nieprzywiązanie – może wspierać w osiąganiu wyższego stanu świadomości.

Sutra ta przedstawia Ishvarę jako wyjątkowy byt, symbolizujący ideał do osiągnięcia przez jogina. San czystej świadomości, wolnej od cierpienia i ograniczeń, co daje nadzieję i kierunek dla praktyki duchowej.