Proces psychologiczny w praktyce hatha jogi.

„Ciało jest mapą, na której zapisane jest wszystko, co wydarza się sferze naszej psychiki” –  te słowa Donny Holeman doskonale wskazują na to, co jest jednym z fundamentalnych procesów hatha jogi. Emocje związane z różnymi wydarzeniami w naszym życiu mają szczególny związek z ciałem, gdyż to z jego pomocą wyrażamy je lub tłumimy. Każdy z nas ma specyficzny schemat reakcji emocjonalnej ciała na co, to wydarza się w sferze psychiki. Schemat ten wyraża się w postaci specyficznych napięć w ciele.

Kierując zmysły do wewnątrz (pratyahara) w określonej pozycji ciała (asana) i przepływu w nim energii oddechu  (pranayama), adept jogi otwiera się na doświadczenie wszystkiego, czym wypełniona jest jego psychika. Sfera ta obejmuje dwa obszary – świadomość, czyli nieustający strumień procesów myślowych związanych z poczuciem „ja”, oraz nieświadomość, czyli całą sferę wyobrażeń nieakceptowanych przez świadomość. Dlatego pozycje jogi i dyscyplina oddechu nie są przypadkowymi ćwiczeniami. Zostały one przez pokolenia joginów dopracowane tak, aby dotrzeć do wszystkich elementów ciała i związanych z nimi procesów psychicznych.

Doświadczenie ciała i oddechu w pozycjach jogi dyscyplinuje świadomość oraz umożliwia ujawnienie się procesów nieświadomych. Wypływanie treści nieświadomych dobywa się najczęściej w postaci rozmaitych emocji i niekiedy związanych z nimi wspomnień pojawiających się w pozycji. Trafnie ujęła to jedna z uczestniczek prowadzonego przeze mnie kursu jogi w stwierdzeniu: „Znowu przypominają mi się wszystkie głupoty, jakie w życiu zrobiłam”.

W tym zakresie joga wykazuje pewne podobieństwo do psychoterapii, której celem również jest dotarcie do treści nieświadomych oraz ich integracja. Istnieje jednak również zasadnicza różnica między psychoterapia i jogą. Celem psychoterapii oprócz ujawnienia treści wypartych jest ich zrozumienie oraz  zachowań z nich wynikających i zmiana owych zachowań. Można powiedzieć, że celem psychoterapii jest naprawa i usprawnienie funkcjonowania świadomości.

Celem jogi nie jest poprawa funkcjonowania świadomości, choć jest to jednym z efektów praktyki. Celem jogi jest całkowite oczyszczenie świadomości. Ujawnianych treści nie analizuje się zatem, ale pozwala im się wypalić (wybrzmieć) poprzez zachowanie ciągłej obecności osiąganej za sprawą skupienia (dharana). Dzięki skupieniu możliwe jest zaprzestanie identyfikacji z pojawiającymi się treściami. Proces ten trwa aż do całkowitego wyciszenia świadomości, do punktu w którym znika świadomość „ja” (ego).
cdn…