1.3 Tada drashtuh svarupe avasthanam
Sutra odnosi się do stanu, jaki można osiągnąć po zatrzymaniu poruszeń umysłu, opisanego w poprzedniej sutrze (1.2).
Tłumaczenie:
- Tada – wtedy,
- Drashtuh – widz, obserwator, jaźń,
- Svarupe – w swojej własnej formie, w swojej naturze,
- Avasthanam – przebywanie, osadzanie się, ustabilizowanie.
Pełne tłumaczenie: „Wtedy widz (jaźń) osadza się w swojej prawdziwej naturze.”
Interpretacja:
Sutra ta jest bezpośrednią kontynuacją definicji jogi z poprzedniej sutry (1.2: Yogash chitta vritti nirodhah – joga to zatrzymanie poruszeń umysłu). Patańdżali wskazuje, że gdy umysł zostaje wyciszony i poruszenia (vritti) zostają zatrzymane, następuje kluczowy moment, w którym „drashtuh” – obserwator, czyli prawdziwa jaźń – może ujawnić się w swojej autentycznej formie.
„Tada” (wtedy) – Słowo „tada” wskazuje na skutek wcześniejszej sutry. Kiedy umysł zostaje uwolniony od fluktuacji (vritti), następuje stan czystości i klarowności.
„Drashtuh” (widz, jaźń) – To odnosi się do samej świadomości, obserwatora lub świadka, którym jest nasza prawdziwa, niezmienna natura. W filozofii jogi to nie ciało, emocje czy umysł są prawdziwym „ja”, ale czysta świadomość, która doświadcza wszystkiego.
„Svarupe” (w swojej prawdziwej formie) – Kiedy umysł zostaje wyciszony, obserwator (drashtuh) przebywa w swojej prawdziwej esencji. Ta prawdziwa forma jest nieskażona myślami, emocjami i innymi zmiennymi aspektami umysłu.
„Avasthanam” (osadzenie, ustabilizowanie) – Oznacza ustabilizowanie się w tej prawdziwej naturze, czyli jaźń przebywa w swoim naturalnym stanie, bez zakłóceń i rozproszeń.
Sedno tej sutry polega na tym, że joga prowadzi do stanu, w którym obserwator (nasze prawdziwe ja, czyli świadomość) może spocząć w swojej niezmiennej, czystej naturze. To moment, w którym jaźń przestaje identyfikować się z myślami, emocjami, pragnieniami czy ciałem, a jednocześnie staje się świadoma swojej prawdziwej formy – czystej, niezmiennej świadomości.
Głębsze znaczenie:
Patańdżali wyjaśnia, że nasza prawdziwa natura jest zasłonięta przez nieustanne poruszenia umysłu (vritti). W stanie samadhi, gdy te poruszenia zostaną uspokojone, drashtuh – prawdziwy widz, którym jest jaźń – może wreszcie przebywać w swojej własnej, naturalnej formie. To jest cel jogi: odkrycie naszej prawdziwej natury, która jest wieczna, niezmienna i wolna od zakłóceń umysłu.