W poprzednim wpisie na przykładzie symetryzacji zobaczyliśmy jak joga wprowadza równowagę na poziomie ciała. Ta równowaga w ma znaczenie kluczowe systemie jogi. Jogasutry jasno wskazują że nierównowaga na poziomie ciała jest przeszkodą:
„Choroba, otępienie, niezdecydowanie, nieskupianie się, brak energii, niepowściągliwość, błędne poznanie, nieosiągnięcie stopnia, nieumocnienie się – oto przeszkody rozpraszające świadomość.” (JS 1.30)*
Uzdrowienie ciała i utrzymanie w nim równowagi umożliwiającej zdolność do prawidłowego funkcjonowania jest zatem niezbędnym elementem jogi. Asymetria ciała jest tylko jednym z objawów, nierównowagi, który dość łatwo zauważyć. Działanie jogi sięga jednak głębiej do podstaw funkcjonowania ciała i jest niezbędne do osiągnięcia równowagi duchowej.
Tu pomocną staje się wiedza jakiej dostarcza nam ajurweda. Jest ona tradycyjnym indyjskim systemem leczenia naturalnego którego początki są tak stare jak jogi i wywodzą się z Wed. System ajurwedy jest spójny z systemem jogi. Jego podstawę stanowi wiedza na temat pięciu elementów (żywiołów) będących podstawą budowy i funkcjonowania ciała i otaczającego nas świata:
- ZIEMIA
- WODA
- OGIEŃ
- POWIETRZE
- PRZESTRZEŃ
Lekarz ajurwedyjski dr Partap Chauhan opisuje to następująco: „Ajurweda koncentruje się na tym, jak utrzymać poszczególne elementy w równowadze i zapobiec traceniu jej, co prowadzi w konsekwencji do zaburzeń fizycznych i psychicznych. Równowaga pomiędzy ciałem, duszą a umysłem uważana jest w ajurwedzie za zdrowie, a jej brak — za stan chorobowy.
„Teoria pięciu elementów wyjaśnia podobieństwa pomiędzy ludźmi a światem. Człowiek jest kombinacją pięciu elementów. Wszechświat i środowisko również składają się z nich. W tym znaczeniu człowiek jest mikrokosmosem otaczającego go makrokosmosu.”
„Właściwości tych elementów wpływają na ciało i umysł. To, co istnieje — wszystkie przedmioty i substancje — są kombinacją pięciu elementów i mają jeden element dominujący, który umożliwia ich klasyfikację.”**
Joga i jej ćwiczenia są narzędziem przywracającym równowagę elementów w człowieku. O jej działaniu przekonamy się po poznaniu podstaw systemu ajurwedy.
*Cytat Jogasutr w tłumaczeniu Leona Cyborana
** Cytat dr Partapa Chauhana z jego książki „Ajurweda. Jak dbać o siebie i być zdrowym” (Wyd. Virgo 2014)