Wróćmy do ośmiostopniowej ścieżki jogi. Mówiłem do tej pory o zasadach życia społecznego (yama) i indywidualnego (niyama) oraz o praktyce asan jako o systemie gimnastyki, którego zadaniem jest przywrócenie i utrzymanie prawidłowego funkcjonowania ciała.
Przypomnijmy, w prawidłowo funkcjonującym ciele mięśnie mają określone napięcie podstawowe pozwalające utrzymać postawę pionową jak najbardziej ergonomiczną. Są zdolne do wykonania określonej pracy (napięcie fazowe). Wykorzystując pełny zakres stawów zdolni jesteśmy do wykonania rozmaitych ruchów. Niestety wskutek niedbałości o ciało zakres ruchomości ulega ograniczeniu. Powstają bloki ograniczające deformujące postawę i ograniczające zakres ruchu. Nie będę się tu zajmował szczegółowym omawianiem przyczyn powstania bloków (to ogromna wiedza, o której innym razem). W tej chwili ważne dla nas jest to, że ćwiczenia jogi są systemem pozwalającym uświadomić sobie ograniczenia i poprzez wykonywanie asan odblokować ciało przywracając właściwą postawę i zdolność do ruchu.
Tak najczęściej postrzegane i prezentowane jest działanie systemu jogi w naszej kulturze zarówno przez nauczycieli, jak i ćwiczących jogę. Jest to jak najbardziej uzasadnione gdyż jest to wiedza podstawowa, wiedza od której trzeba zacząć. To jest nam najbliższe.
Jednak osoba, która poświęci nieco czasu na studia traktatów jogi zauważy, że niewiele w nich jest na temat anatomii i fizjologii człowieka. Informacje na temat ciała ograniczają się najczęściej do sposobu wykonania pozycji. Dopiero współcześni mistrzowie jogi, tacy jak BKS Iyengar, korzystając z wiedzy medycznej zaczęli opisywać wpływ pozycji jogi (yogasan) na poziomie anatomiczno-fizjologicznym.
W praktyce jogi wskazuje się natomiast poziom energii życiowej (prana). Tu wkraczamy na subtelniejszy poziom działania jogi. Ćwiczenia jogi mają zatem spowodować przywrócenie właściwego przepływu energii przez ciało. Na tym nie koniec. Jogin poprzez ćwiczenia asan oraz ćwiczenia oddechowe uczy się kontroli przepływu prany. Stąd anatomia jogiczna drobiazgowo opisuje przebieg oraz sposób funkcjonowania kanałów energetycznych (nadi). Poświęca również wiele uwagi czarkamom (ćakra, ćiakram), czyli ośrodkom energetycznym, w których splatają się liczne nadi. Centra te regulują funkcjonowanie człowieka w różnych sferach np. funkcji ciała, emocji, intelektu itd.
cdn…