Warto przyjrzeć się czym jest kundalini joga, gdyż w rozmowach z joginami pytania na ten temat pojawiają się coraz częściej. Przyczyną tego jest zapewne wzrastająca popularność joga kundalini wg przekazu Yogi Bhajana. Czym zatem jest kundalini?
Termin kundalini-joga pojawia się zasadniczo w dwóch znaczeniach:
- Węższym, odnoszącym się do jednego ze stylów hatha jogi,
- Szerszym, odnoszącym się do koncepcji przepływu energii w ciele.
Joga Kundalini
W pierwszym znaczeniu chodzi styl hatha jogi zwany joga kundalini, którego inicjatorem był Yogi Bhajan. Mistrz pochodzący z Indii w roku 1969 rozpoczął nauczanie jogi w Kanadzie, Stanach Zjednoczonych Ameryki i w Europie. Jego metoda obejmuje: ćwiczenia fizyczne (yoga asany), techniki oddechowe, medytację i modlitwę. Yogi Bhajan posiada zarówno gorących zwolenników jak i przeciwników. Przez entuzjastów jego metoda określana jest jako najlepsza dla współczesnego człowieka zachodu dająca szybkie efekty na poziomie fizycznym i psychicznym, prowadząca do przebudzenia pełni potencjału człowieka. Przeciwnicy twierdzą, że nie był on autentycznym nauczycielem.
Kundalini-śakti
W drugim znaczeniu kundalini lub kundalini-śakti mówimy o koncepcji ruchu energii w ciele określanej jako „siła węża”. Zgodnie z nią w ciele człowieka możemy wyróżnić pewne poziomy energetyczne. Tradycyjnie opisywane są jako ośrodki zwane czakrami, a ich właściwości przedstawiane są symboliczne w postaci diagramów. Ośrodki owe zwane czakrami ułożone są wzdłuż osi wyznaczanej przez kręgosłup. Od podstawy znajdującej się w okolicy kości ogonowej aż do czubka głowy.
Ośrodki położone najniżej odpowiedzialne są za podstawowe funkcje życiowe: rozmnażanie, czy przetrwanie, zarówno na poziomie organizmu jak i psychiki. Ośrodki położone wyżej odpowiedzialne są za coraz subtelniejsze funkcje a ich działanie związane jest z wyższymi doświadczaniami i potrzebami człowieka (miłość, altruizm, relacje).
Według koncepcji kundalini jogi poprzez zastosowanie rozmaitych technik jogin powinien wzmacniać przepływ energii życiowej w kierunku coraz wyższych ośrodków. Piszę o wzmacnianiu, gdyż przepływ odbywa się ciągle. Jest naturalnym procesem, dzięki któremu możemy doświadczać miłości, piękna, być twórczymi, wchodzić w głębokie relacje z innymi, współodczuwać.
Symbolicznie ruch tej energii przedstawiany jest to jako budzenie węża zwiniętego w czakrze podstawy i jego wędrówkę w górę wzdłuż kręgosłupa aż do najwyżej położonej czakry. Jej otwarcie powoduje doświadczenie zjednoczenia z Absolutem i przekroczenie kondycji ludzkiej. W ten sposób joga postuluje transformację z poziomu zwierzęcego – istoty kierującej się instynktem przetrwania – ku człowiekowi kierującemu się uczuciami wyższymi i obejmującego swą świadomością inne istoty.
Tak rozumiana joga kundalini jest uniwersalną koncepcją przyjmowaną jako podstawa ścieżek jogi: hatha jogi i tantry. W tym sensie praktyka kundalini obecna jest w różnorodnie praktykowanych współcześnie stylach jogi, Iengara Ahstanga, Shivananda, itd. Warunkiem tego jest oczywiście odpowiednie ułożenie sekwencji pozycji jogi (asan) oraz ćwiczeń oddechowych (pranajam). To w głównej mierze zależy oczywiście od kompetencji nauczyciela.